Jean Tirole – francuski ekonomista, który zmienił telekomunikację
Jego wieloletnie badania nie tylko zmieniły m.in. rynki telekomunikacyjne na całym świecie, ale też przyniosły mu nagrodę Nobla z ekonomii.
Prestiżowe wyróżnienie zostało przyznane w poniedziałek 13.10.2014, a decydująca o nim komisja tak argumentowała jego wręczenie:
„Za analizę sposobów i stopnia kontrolowania rynku”
„Tegoroczna nagroda dotyczy kontrolowania potężnych korporacji” – powiedział Steffan Normark, główny sekretarz Szwedzkiej Akademii Nauk. Instytucja zaznaczyła też, że Tirole jest obecnie jednym z najbardziej wpływowych ekonomistów świata – „Przeprowadził on wiele teoretycznych badań dotyczących kilku sfer rynku, ale przede wszystkim, pomógł zrozumieć i regulować branże, które zostały zdominowane przez potężne firmy.”
„Bardzo dziękuję, jestem zaszczycony. Jednocześnie jestem bardzo poruszony, jednak postaram się odpowiedzieć na kilka pytań” – powiedział Tirole podczas rozmowy telefonicznej po ogłoszeniu wyniku.
Od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku, Tirole badał, w którym momencie firmy obejmują dominująca pozycję w swojej branży i jak wpływa to na rynki. Jeśli są pozostawione bez kontroli, najczęściej odbija się to na konsumentach, np. poprzez nieadekwatny w stosunku do kosztów wzrost cen produktów i usług. Może to też skutkować blokowaniem przez mało innowacyjne korporacje nowych, dynamicznie rozwijających się firm stanowiących dla nich potencjalną konkurencję. Tirole stworzył m.in. wytyczne naprowadzające, w jaki sposób państwa i organizacje międzynarodowe mogą radzić sobie z fuzjami oraz kartelami oraz jak kontrolować monopolistów.
Jak bardzo badania Tirole’a wykorzystywane są w dzisiejszej polityce?
„Są bardzo używane. Teoretyczne podstawy wykorzystywane są do regulowania poczynań firm telekomunikacyjnych oraz banków. Przykładem na wykorzystanie badań i wskazówek Tirole są np. obniżone stawki roamingowe w Unii Europejskiej. – powiedział John Hassler, profesor ekonomii – „Jednak jego rola nie kończy się jedynie na teoriach, gdyż zdarzało się, że skupiał się na pojedynczych rynkach i określał, że powinny one wyglądać w ten lub inny sposób.”
Rozszerzona definicja ekonomii
„W tym wszystkim może być nawet sensowne odniesienie do socjologii, antropologii i psychologii, czyli dziedzin, na które zwraca uwagę komisja noblowska. Jego badania odbijają się na polityce. Pokazał, że niektóre rynki będą regulowane, a inne nie” – powiedział Mat Persson, który stwierdził, że badania tegoroczne laureata przydają się również politykom.
Fundacja Nobla powstała w 1901 roku, czyli 113 lat temu, a pierwsza nagroda została przyznana cztery lata po śmierci jej założyciela. Zgodnie z tradycją, wręczani Nobli ma miejsce w rocznicę jego śmierci, czyli 10 grudnia, jednak wyniki ogłaszane są ok. 2 miesiące wcześniej.
Źródło: Sveriges Television